اصطلاحات سایه روشن، مایه ترکیبی، رنگ پایه سیری و شدت یکی از با ارزش ترین نمودارهای روابط میان رنگ های مثلثی است که ابداع این اصطلاحات رنگ ها را یک زمانی به گوته نسبت می دادند. در این مثلث رنگ های قرمز، زرد و آبی (رنگ های اصلی ) روش های سه گانه مثلث را تشکیل می دهند و رنگ های نارنجی، سبز و ارغوانی (رنگ های فرعی که از ترکیب دو تا از رنگ های اصلی به دست می آیند) در میان آن ها قرار گرفته اند.
رنگ های مکمل در اصطلاحات رنگ ها
رنگ هایی که در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند مانند رنگ های زرد و سبز ،رنگ های مکمل نامیده می شوند. زیرا یکدیگر را تکمیل می کنند و هر کدام رنگ هایی را که جذب می کند، دیگری منعکس می کند. چنانچه رنگ ها با نسبت های درست مخلوط شوند، رنگ خنثی یا خاکستری تولید می کنند.
تاثیر روانی رنگ ها
در ادامه بحث اصطلاحات رنگ ها ، باید گفت رنگ، یک بعد روانی نیز دارد. مثلا رنگ های زرد و قرمز طبیعتا به نشانه گرمی و رنگ های سبز و آبی به نشانه سردی به کار برده میشوند.غالبا چنین به نظر می رسد که رنگ های گرم پیشروی می کنند و رنگ های سردعقب نشینی می کنند.
شدت رنگ
شدت رنگ از اصطلاحات رنگ ها است که مربوط به پر رنگی و کم رنگی آن است. رنگهای اصلی دارای بالاترین شدت رنگ یا درخشندگی میباشند.
ارزش رنگ
روشنی یا تیرگی رنگهای مختلف را ارزش رنگ میگویند. رنگهای تاریکتر و شفافتر از نظر بصری سنگینی و وزن بیشتری از رنگهای روشن تر و خفه تر دارند. رنگهای تیره به نظر کوچکتر از رنگهای روشن می آیند.
ته رنگ
ته رنگ یا (hue) از اصطلاحات رنگ و اسامی رنگهای مختلف مثل قرمز یا آبی یا سبز است.
اصطلاحات رنگ ها
رنگهای سرد و گرم
شاید صحبت از گرمی و سردی رنگ عجیب به نظر برسد اما تجربه علمی نشان داده است که در یک اتاق سبز یا آبی (سبز و آبی جزو رنگهای سرد هستند) احساس سرما به انسان دست میدهد. در حالی که اتاقی به رنگ قرمز یا نارنجی حس گرما را در انسان بیدار میکند. در تجربه مذکور، افرادی که در اتاق سبز آبی بوده اند در حرارت ۱۵ درجه احساس سرما کرده اند، حال آنکه ساکنان اتاق نارنجی، قرمز در حرارت ۱۱ تا ۱۳ درجه سانتیگراد احساس سرما نکرده اند. در حقیقت رنگهای سرد، گردش خون را کند میکنند و رنگهای گرم باعث سرعت جریان آن میگردند. برای نمایش اجسام نزدیک از رنگهای گرم و برای نمایش اجسام دور از رنگهای سرد استفاده میشود. رنگهای گرم مانند انواع زرد، قرمز و نارنجی و رنگهای سرد مانند انواع آبی، سبز و بنفش را می توان برای اصطلاحات رنگ ها معرفی کرد.
رنگ مایه
رنگ مایه یا تنالیته درجات مختلفی از رنگ میباشد که با نور منعکس شده از ماده رنگی رابطه دارند. درجات مختلف رنگ را یک بار به وسیله ترکیب با سفید و نیز به وسیله رقیق کردن رنگ با آب میتوان به دست آورد.
رنگهای اصلی و فرعی از اصطلاحات رنگ ها
رنگ اصلی، از اصطلاح رنگ ها است که این رنگ را از ترکیب رنگهای دیگر نتوان به دست آورد. بر اساس تئوری کلاسیک رنگ، رنگهای اصلی عبارتند از: زرد، قرمز، آبی. از حیث نظری با استفاده از این سه رنگ و افزودن سفید، تمام طیف رنگها را میتوانیم به دست آوریم.رنگهای اصلی در نهایت درخشندگی و اشباع میباشند. رنگهایی که مستقیماً از ترکیب رنگهای اصلی به دست می آیند به رنگهای فرعیموسومند و عبارتند از: نارنجی که از ترکیب قرمز و زرد، بنفش که از ترکیب قرمز و آبی، سبز که از ترکیب آبی و زرد به وجود می آیند.
رنگهای مکمل و متضاد در اصطلاحات رنگ ها
دو رنگ مکمل، دو رنگی هستند که تمام طیف رنگ ها را در خود داشته باشند. مثلاً رنگهای قرمز و سبز دو رنگ مکمل یکدیگرند. زیرا رنگ سبز ترکیبی از زرد و آبی است و قبلاً گفتیم که زرد، آبی و قرمز رنگهای اصلی هستند که از ترکیب آنها میتوانیم تمام طیف رنگ ها را به دست بیاوریم. بنابراین، رنگ مکمل هر رنگ اصلی عبارت است از ترکیب دو رنگ اصلی بایکدیگر. هر دو زوج رنگ مکمل با یکدیگر متضاد نیز میباشند. یعنی در کنار یکدیگر اختلاف شدیدی را به چشم می آورند. به طور مثال در یک فضای وسیع سبز رنگ چند لکه کوچک قرمز به راحتی به چشم میخورد و خود را نمایان میسازد و با درخشندگی تضاد خود را با زمینه سبز نشان میدهد و تعادل لازم را در چشم برقرار می کند.