واژه گرافیک از مصدر یونانی Graphein به معنای نوشتن گرفته شده است.ریشه آن در اصل به معنای (خراشیدن) (حک کردن) و(نقر کردن) است.در روشهای تکثیر قدیمی روی سنگ یا مس را با عملی شبیه خراش دادن منقش می کردند وپس از برگردانیدن آن روی کاغذ تکثیر را انجام می دادند که به آن (طراحی خطی گرافیک) اطلاق می گردید.

تعاریف گرافیک در منابع مختلف

فرهنگ معین: به معنای نمودار ترسیمی با خطوط واشکال. در واژه نامه مصور هنرهای تجسمی در معنی Graphic Arts آمده: انواع نقاشی و کنده کاری وبرجسته کاری برروی فلز و چوب وسنگ ومانند آنها برای چاپ که امروزه شامل طرح و ترسیم پوستر و نمودارهای خطی، آرمهای تجاری وصنعتی، تصاویر و نقوش روی جلد کتاب و نشریات وعلایم اقتصادی و راهنمایی استفاده می شود.

در فرهنگ اصطلاحات هنری: مترادف هنر ترسیمی، تصویرسازی، نمودار یا طرح همراه با موضوعات چاپی است.

تعریف ریچارد هولیس در کتاب تاریخ طراحی گرافیک: گرافیک یک زبان است. نوعی زبان است با دستور زبانی نا معین و الفبایی پیوسته در حال گردش است. قوانین نا مشخص گرافیک به آن معناست که فقط میتوان آن را مطالعه کرد نه آموخت تعریف گرافیک از نظر استاد ممیز: خلاصه کردن یک عنصر تصویری تا جایی که پیام خود را از دست ندهد و قابل تکثیر باشد.

اما آنچه که امروزه برای تعریف کردن گرافیک به کار می برند: گرافیک یعنی مهندسی تصویر یا نوشتار جهت ارتباط با مخاطبین برای رسیدن به هدفی واقعی و ملموس.

گرافیک خود در خدمت تبلیغات است و هنرهای دیگر را به خدمت می گیرد تا آثاری را برای تکثیر خلق کند.

تفاوت گرافیک و نقاشی

نقاش یا نقاشی تمام احساسات خود را از طریق قلمو و رنگ بیان می کند و در نتیجه امکان دارد که پیام روشن و واضحی برای همه افراد نداشته باشد یعنی یک نقاش عواطفش را بیان می کند و کاری به این ندارد که مخاطبش منظورش را درک می کند یا خیر. به همین دلیل در یک نمایشگاه نقاشی از یک تابلوی مشخص، افراد مختلف برداشت های متفاوتی دارند اما یک گرافیست موظف است پیام خود را به گونه ای بیان کند که حتما مخاطبش منظورش را دریافت کند.

هنر گرافیک چون تکثیر می شود و با فنونی چون چاپ همدست شده و متعلق به همه می شود مثل نقاشی شخصی و تک نیست و هیچگاه به عنوان تابلو در یک قاب تنها نمی ماند.

گرافیک کامپیوتری (دیجیتال) چیست؟

گرافیک رایانه‌ای یا گرافیک کامپیوتری (Computer Graphics) یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های علوم رایانه است که به ترسیم، تغییر، و کار با تصاویر به شیوه‌های محاسباتی و رایانه‌ای اقدام می‌نماید. گرافیک رایانه‌ای یکی از پرجاذبه‌ترین و وسیع‌ترین کاربردهای رایانه‌ها لست. بازیهای رایانه‌ای، برنامه‌های ساخت پویانمایی دوبعدی و سه‌بعدی، شبیه‌سازیهای محاسباتی، و پردازش تصاویر را می‌شود به‌عنوان چند نمونه نام برد.

نرم‌افزارهای گرافیکی

نرم‌افزارهای مورد استفاده در کارهای گرافیکی را می‌توان بر اساس گرافیک رایانه یا CG به دو دسته بزرگ تقسیم کرد:

• نرم‌افزارهای Raster یا نقشه بیتی که بر اساس پلت های رنگ Pixel ها و نقاط کار می کنند همانند Photoshop و یا Corel Photo Paint
• نرم‌افزارهای Vector یا برداری که معمولا برای ایجاد تصاویر گرافیکی از فرمولهای ریاضی و معادلات دیفرانسیل بهره میبرند. همانند Corel Draw و یا Adobe Illustrator

ساختار هر دوی این نرم افزارها کاملا با هم متفاوت است. هر چند نرم افزارهای Raster را جزو تولید کننگان تصاویر گرافیکی می نامند ولی در واقع گرافیک Raster یا Bitmap ماهیت ویرایشی دارند تا تولیدی و نقطه قوت آنها در ویرایشو فیلتر گذاری بر روی تصاویر است تا خلق یک موضوع گرافیکی.

معرفی رشته گرافیک

گرافیک هنری است که توانسته بسیاری از هنرها را به خدمت گرفته و اصیل ترین وظیفه خود را که انتقال پیام است به خوبی به انجام رساند. گرافیک مترادف هنر ترسیمی، تصویرسازی، نمودار یا طرح همراه با موضوعات چاپی می باشد. گرافیک در دو مفهوم قدیم (سنتی) و جدید(نوین) متمایز میگردد که در مرز بین این دو پدیده چاپ قرار دارد.

 

گرافیک چیست؟

گرافیک از واژهٔ یونانی graphikos است و به معنای آنچه است که مربوط می‌شود به طرح زدن و طراحی. تعریف دیگر از گرافیک هر کار و یا شیوهٔ مربوط به کشیدن تصویر از روی یک چیز و یا از انگاره آن است. بنابراین همهٔ پدیده‌هایی را در بر می‌گیرد که ایجاد شده‌اند: به شکل یک نشانه، علامت، نقشه، طراحی، کشیدن از روی یک چیز و به ویژه طراحی خطی یک پدیده.

 

گرافیک سنتی و مدرن

هنرهای گرافیک شامل کشیدن، طراحی کلیشه وگراور برای چاپ و طراحی گرافیکی است. صنایع گرافیک شامل همهٔ تکنیک‌ها و فعالیت‌هایی است که در تولید یک کار چاپی نقشی ایفا می‌کنند. طراحی گرافیک پیشه یا هنر ارتباط بصری است که از آمیزش تصویرها، واژه‌ها و ایده‌ها ترکیب شده تا اطلاعاتی را به تماشاگر برساند و به ویژه در او تاثیر مشخصی بنهد.

 

گرافیک در دو مفهوم قدیم (سنتی) و جدید(نوین) متمایز میگردد که در مرز بین این دو پدیده چاپ قرار دارد. منظور از چاپ انواع و اقسام چاپ است. گرافیک (قدیم) یا همان گرافیک سنتی شامل خطاطی، نقاشی دو بعدی، کنده کاری می باشد که بیشترین شکل آن در آرایش کتابهاست که محصول کار نقاش، خوشنویس، تذهیب کار و جلدساز می باشد.

 

گرافیک نوین یا گرافیک مدرن علاوه بر کتاب آرایی در قسمت تبلیغات تجارتی، اعلانات دیواری و مطبوعاتی و نشان ها (لوگوها) و غیره می باشد و حتی در سینما و تلویزیون هم کاربرد دارد. مثلا عنوان بندی فلم و تصاویر متحرک طراحی شده. هنر گرافیک نوین با مسائل ارتباط محیطی نیز تداخل دارد، پس هنر گرافیک علاوه بر خط و رنگ، به عناصر بصری دیگری چون حجم و نور کمک می گیرد.

 

گرافیک حیطه‌ای از هنرهای تجسمی است و دارای کاربردهای متنوع و گسترده‌ای می باشد. گرافیک یا به عبارت کاملتر طراحی گرافیک (Graphic design)، بکارگیری تکنیکهای مختلف خلق آثار دوبعدی بر روی سطوح مختلف نظیر کاغذ، دیوار، بوم، فلز، چوب، پارچه، پلاستیک، نمایشگر رایانه، سنگ و … است که در جهت رساندن پیامی خاص به بیننده انجام بپذیرد.

 

شرایط ورود به رشته گرافیک:

گرافیک حیطه‌ای از هنرهای تجسمی است

 

¤ داشتن معدل 16 یا بالاتر در کارنامه سال اول
¤ داشتن علاقه و انگیزه لازم به تحصیل در رشته گرافیک

 

توانمندی های لازم در بدو ورود به رشته گرافیک

هنرجویان در بدو ورود به رشته گرافیک باید دارای این توانمندی ها باشند:

¤ هنرجویان رشته گرافیک باید دید هنری داشته باشند.

¤ از توانایی های لازم برای ورود به رشته گرافیک این است که هنرجویان در بدو ورود به رشته گرافیک باید طراحی را در سطوح ابتدایی بلد باشند.

¤ هنرجویان رشته گرافیک باید علاقه واقعی به این رشته داشته باشند.

 

مهارت هایی که هنرجویان رشته گرافیگ در طی این مدت کسب می کنند:

1- در طی تحصیل در رشته گرافیک هنرجویان عکاسی و مراحل چاپ و ظهور عکس سیاه و سفید را فرا می گیرند.

2- آشنایی با طراحی و رنگ شناسی از مهارت هایی است که هنرجویان رشته گرافیک کسب می کنند.

3- طراحی حروف صفحه آرایی، تصویر سازی کتاب کودک از دیگر مهارت هایی که در رشته گرافیک، هنرجویان فرا می گیرند.

4- طراحی پوستر، آرم،بسته بندی و جعبه سازی

5- خوشنویسی درحد مبتدی – چاپ دستی

 

دروسی که هنر جویان گرافیک در طی 2 سال هنرستان می گذرانند:

هنرجویان رشته گرافیک باید دید هنری داشته باشند

 

سال دوم گرافیک:

دروس عمومی: دین و زندگی (2)، تربیت بدنی (2)، عربی (1/2)، زبان خارجی(2)، ریاضی(2)، ادبیات فارسی(2)، زبان فارسی(2)، جغرافیای عمومی و استان، آمادگی دفاعی

 

دروس تخصصی: طراحی (1)، مبانی هنرهای تجسمی، تاریخ هنرایران، کارگاه چاپ دستی (1)، خوشنویسی، عکاسی (1)

 

سال سوم گرافیک:

دروس عمومی: دین و زندگی(3)، تربیت بدنی (3)، عربی(2/2)، تاریخ معاصر ایران

 

دروس تخصصی: تاریخ هنرجهان، کارگاه گرافیک، مبانی تصویرسازی، عکاسی (2)، علم مناظر و مرایا، مبانی و کاربرد رایانه، پایه و اصول صفحه آرایی، خط در گرافیک، طراحی(2)، کارآموزی (1)

 

وسایل مورد نیاز رشته گرافیک

دوربین، رنگ روغن، پاستل و ... از جمله ابزار مورد نیاز  رشته گرافیک است .

وسایلی که هنرجویان رشته گرافیک به آن نیاز دارند عبارتند از: 

• دوربین و فیلم و کاغذ عکاسی

• گواش

• قلمو

• مقوا آبرنگ

• مدادرنگی

• پاستل

• ماژیک رنگی

• رنگ روغن

• مقوای ایرانی و خارجی

• مداد طراحی

• وسایلی مانند چوب

• ورقه فلزی

 

آینده تحصیلی رشته گرافیک

هنرجویان گرافیک پس از قبولی در کنکور می توانند در رشته عکاسی تحصیل کنند

 

1- هنرجویان رشته گرافیک بلافاصله پس از فارغ التحصیل شدن از هنرستان، در تابستان سال سوم، میتوانند در کنکور فنی و حرفه ای شرکت نموده و پس از قبولی در کنکور به تحصیل در آموزشکده های فنی و حرفه ای بپردازند و پس از 2 سال، موفق به اخذ فوق دیپلم گردند.

 

2- پس از اخذ دیپلم هنرستان، هنر جویان گرافیک می توانند بدون آزمون ورودی وارد پیش دانشگاهی هنر شده و پس از یک سال تحصیل، در کنکور سراسری هنر شرکت نموده و در یکی از رشته های عکاسی، صنایع دستی، سینما، تئاتر، مرمت آثار باستانی، هنرهای اسلامی، طراحی و چاپ پارچه و لباس، گرافیک، نقاشی، طراحی صنعتی و طراحی فرش به تحصیل پرداخته و پس از 4 سال موفق به اخذ لیسانس گردند.

 

تعداد واحد هایی که هنرجو باید در 2 سال دوم و سوم رشته گرافیک بگذراند: دروس عمومی 26 واحد و دروس تخصصی 39 واحد.

 

در طراحی گرافیک، حیطه‌ها و تخصصهای مختلفی وجود دارد:

تصویرسازی برای کتابهای کودک، طراحی صفحات وب در حیطه کاری گرافیست ها می باشد

 

ارتباط بصری (Visual communication)- مانند:

- طراحی پوستر

- طراحی جلد

- طراحی علامت (Sign)

- طراحی نشان (Logo)

- طراحی حروف

- طراحی آگهی تبلیغاتی

- صفحه آرایی برای کتاب و نشریه

- طراحی صفحات وب

- طراحی چاپ برای بسته‌بندی

- طراحی تبلیغاتی (کاتالوگ، بروشور، فلدر، اوراق اداری و …)

 

تصویرسازی (Illustration)- مانند:

- تصویرسازی برای کتابهای کودک، کتابهای علمی و آموزشی

- تصویرسازی برای نشریات

- طراحی نقشه و …

 گردآوری: بخش علمی بیتوته